Anal Fistül (Makatta Apse)

Anal Fistül (Makatta Apse)
Anal Fistül (Makatta Apse)

Anal fistül, makat bölgesinde enfeksiyon sonucu oluşan ve deri ile bağırsak arasında anormal bir kanal gelişmesine neden olan ciddi bir sağlık problemidir. Genellikle makatta apse oluşumuyla başlar ve tedavi edilmediğinde fistül haline dönüşebilir. Hastalar, makatta ağrı, şişlik, kötü kokulu akıntı ve tekrarlayan enfeksiyonlar gibi belirtilerle karşılaşabilir.


Bu rahatsızlık, günlük yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyebilir ve zamanla daha ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Anal fistül, kendi kendine iyileşmeyen ve mutlaka tıbbi müdahale gerektiren bir hastalıktır. Erken tanı ve uygun tedavi yöntemleriyle hastalar konforlu bir şekilde sağlığına kavuşabilir. Eğer makat bölgesinde sürekli ağrı, apse veya akıntı gibi şikayetleriniz varsa, vakit kaybetmeden bir kolorektal cerraha başvurmanız önemlidir.

Anal Fistül Nedir?

Anal fistül, makat bölgesinde bulunan bir enfeksiyonun deri altına yayılması sonucu oluşan, anüs ile cilt arasında anormal bir kanal gelişmesine neden olan bir hastalıktır. Genellikle makatta apse oluşumu ile başlar ve bu apse boşaldığında veya tedavi edilmediğinde fistül gelişebilir. Anal fistül hastaları makatta akıntı, kötü koku, tekrarlayan apseler, şişlik ve ağrı gibi belirtilerle karşılaşabilir. Bu durum, hem hijyen sorunlarına hem de sürekli rahatsızlık hissine yol açarak yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir.

Anal fistül, kendi kendine iyileşmeyen ve mutlaka tıbbi müdahale gerektiren bir hastalıktır. Uzun süre tedavi edilmezse, enfeksiyon yayılabilir ve bağırsak sistemini etkileyen daha ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Tedavi genellikle cerrahi yöntemlerle yapılır ve fistül kanalının kapatılması sağlanır. Erken tanı ve uygun tedavi, hastanın daha konforlu ve sağlıklı bir şekilde yaşamına devam etmesini sağlar. Eğer makat bölgesinde sürekli akıntı, ağrı veya şişlik gibi şikayetleriniz varsa, bir kolorektal cerrah ile görüşmek en doğru adım olacaktır.

 

Anal Fistül Belirtileri

Anal fistül, makat bölgesinde sürekli enfeksiyon ve apse oluşumuna yol açarak hastaların yaşam kalitesini düşüren bir hastalıktır. Belirtiler, enfeksiyonun derecesine ve fistülün büyüklüğüne bağlı olarak değişebilir. Çoğu hasta, başlangıçta bir makat apsesi ile karşılaşır ve bu apse kendi kendine veya cerrahi müdahale ile boşaldıktan sonra fistül oluşumu meydana gelebilir. Anal fistülün en yaygın belirtileri şunlardır:

  • Makat çevresinde sürekli veya ara ara akıntı (bazen kötü kokulu olabilir).
  • Makatta şişlik, kızarıklık ve hassasiyet hissi.
  • Dışkılama sırasında veya sonrasında ağrı ve rahatsızlık hissi.
  • Makatta kaşıntı ve tahriş (akıntı nedeniyle cilt tahrişi oluşabilir).
  • Açılan fistül kanalından irin veya kanlı akıntı gelmesi.
  • Tekrarlayan makat apseleri ve ateş (şiddetli enfeksiyon durumunda).

Anal Fistül Belirtileri Devam Ediyorsa Dikkat!

Anal fistül, kendi kendine iyileşmeyen bir hastalıktır ve genellikle cerrahi tedavi gerektirir. Eğer yukarıdaki belirtilerden bir veya birkaçını yaşıyorsanız, erken tanı ve tedavi için bir kolorektal cerraha başvurmanız önemlidir. Tedavi edilmediğinde, fistül kanalları genişleyebilir, enfeksiyon ilerleyebilir ve cerrahi müdahale daha karmaşık hale gelebilir. Sürekli akıntı, tekrarlayan apseler veya dışkılama sırasında rahatsızlık hissediyorsanız, vakit kaybetmeden uzman bir doktora danışmalısınız.

Anal Fistül Hastalığı Neden Oluşur?

Anal fistül, genellikle makat bölgesindeki bezlerin tıkanması sonucu apse oluşumu ile başlar. Bu apseler tedavi edilmediğinde veya kendiliğinden boşaldığında, anüs içi ile deri arasında anormal bir kanal gelişebilir. Enfeksiyon ilerledikçe, bu kanal kalıcı hale gelir ve sürekli akıntı, ağrı ve tekrarlayan apselere neden olabilir. Kronik kabızlık, ishal, inflamatuar bağırsak hastalıkları (Crohn hastalığı, ülseratif kolit), geçirilmiş makat ameliyatları ve bağışıklık sisteminin zayıf olması fistül gelişimini tetikleyen en yaygın faktörler arasındadır.

Bazı durumlarda anal travmalar, uzun süreli enfeksiyonlar ve tüberküloz gibi sistemik hastalıklar da fistül oluşumuna neden olabilir. Fistülün oluşumunu engellemek için makat hijyenine dikkat etmek, bağırsak hareketlerini düzenlemek ve makat bölgesinde tekrarlayan apseler geliştiğinde bir kolorektal cerraha başvurmak önemlidir. Tedavi edilmezse fistül kronikleşerek daha geniş alanlara yayılabilir ve cerrahi müdahale gerektirebilir.

Anal Fistül Çeşitleri Nelerdir?

Anal fistül, fistül kanalının anüs kaslarıyla olan ilişkisine göre sınıflandırılır. Fistülün yapısı, derinliği ve yerleşimi tedavi yöntemini belirleyen en önemli faktörlerdir. Basit fistüller daha yüzeysel olup kolay tedavi edilebilirken, karmaşık fistüller daha derin yapılar içerdiğinden cerrahi müdahale gerektirebilir. İşte en yaygın anal fistül türleri:

1. İntersfinkterik Fistül

  • En yaygın görülen fistül çeşididir.
  • Anüs içindeki sfinkter kaslarının arasından geçerek cilt yüzeyine açılır.
  • Genellikle daha yüzeysel olduğu için tedavisi daha kolaydır.

2. Transsfinkterik Fistül

  • Sfinkter kaslarını delerek makatın dışına doğru uzanan fistüllerdir.
  • Kasları geçtiği için tedavisi biraz daha karmaşıktır.
  • Dışkı kontrolüyle ilgili sorunlara neden olabilir.

3. Suprasfinkterik Fistül

  • Sfinkter kaslarının yukarısından dolanarak cilt yüzeyine açılır.
  • Daha derin yerleşimli olduğu için tedavisi daha zordur.

4. Ekstrasfinkterik Fistül

  • Sfinkter kaslarını tamamen atlayarak, bağırsaktan direkt olarak cilt yüzeyine ulaşan nadir fistüllerdir.
  • Genellikle Crohn hastalığı veya bağırsak enfeksiyonları gibi altta yatan ciddi hastalıklarla ilişkilidir.

Fistül Hastalığı Kanser Riskine Neden Olur Mu?

Anal fistül, genellikle kronik enfeksiyonlar ve makat bölgesinde tekrarlayan apseler sonucunda gelişen bir hastalıktır. Basit anal fistüller doğrudan kansere neden olmaz, ancak uzun yıllar boyunca tedavi edilmeyen ve sürekli iltihaplanmaya yol açan fistüller, hücresel değişikliklere neden olabilir. Özellikle Crohn hastalığı gibi inflamatuar bağırsak hastalıklarına bağlı gelişen kronik fistüller, zamanla kötü huylu hücre değişimleri göstererek anal kanser riskini artırabilir.

Uzun süredir devam eden, sık sık iltihaplanan ve tedavi edilmeyen fistüllerde, skuamöz hücreli karsinom (anal kanserin nadir bir türü) gelişme riski artabilir. Bu nedenle fistül hastalığının erken teşhis edilmesi ve uygun cerrahi yöntemlerle tedavi edilmesi büyük önem taşır. Eğer makatta sürekli akıntı, kanama veya iyileşmeyen yaralar varsa, gecikmeden bir kolorektal cerraha başvurulmalıdır. Erken tanı, hem fistülün ilerlemesini önlemek hem de olası riskleri en aza indirmek için kritik rol oynar.

 

Anal Fistül Tedavisi

Anal fistül, kendi kendine iyileşmeyen ve genellikle cerrahi müdahale gerektiren bir hastalıktır. Tedavi planı, fistülün tipi, uzunluğu ve hastanın genel sağlık durumu göz önünde bulundurularak belirlenir. İlk aşamada enfeksiyon kontrol altına alınmalı ve var olan apseler temizlenmelidir. Bazı hastalarda antibiyotik tedavisi veya drenaj işlemi ile başlangıç tedavisi uygulanabilir. Ancak, anal fistülün kalıcı olarak iyileşmesi için cerrahi müdahale kaçınılmazdır.

Cerrahi tedavi seçenekleri arasında:

  • Fistülotomi (fistülün açılarak iyileşmeye bırakılması),
  • Seton yöntemi (fistül kanalına özel bir ip yerleştirilerek aşamalı olarak iyileştirilmesi),
  • LIFT yöntemi (kas hasarını en aza indiren modern bir teknik),
  • Fibrin yapıştırıcı veya plug tedavisi gibi minimal invaziv yöntemler bulunmaktadır.

Anal Fistül Hastalığı Tekrarlar mı?

Anal fistül, uygun şekilde tedavi edilmezse tekrarlama riski olan bir hastalıktır. Fistülün yerleşimi, uzunluğu ve makat kaslarıyla ilişkisi tedavi başarısını etkileyen önemli faktörlerdir. Basit fistüller genellikle cerrahi müdahale ile tamamen iyileşebilirken, karmaşık ve derin yerleşimli fistüllerde iyileşme süreci daha uzun olabilir ve tekrar etme riski daha yüksektir. Özellikle bağışıklık sistemi zayıf olan hastalar, Crohn hastalığı gibi kronik bağırsak hastalıkları olan kişilerde fistülün nüks etme olasılığı daha fazladır.

Ameliyat sonrası yeterli bakım yapılmazsa, hijyen kurallarına dikkat edilmezse ve altta yatan nedenler tedavi edilmezse, fistül yeniden oluşabilir. Bu yüzden cerrahi sonrası düzenli doktor kontrolü, bağırsak sağlığını koruyacak bir beslenme programı ve makat bölgesinin hijyenine özen göstermek fistülün tekrarını önlemek için çok önemlidir. Eğer fistül şikayetleri tedavi sonrası tekrarlıyorsa, detaylı bir değerlendirme ve ileri tedavi yöntemleri için bir kolorektal cerraha başvurulması gerekir.

 

 

Makatta Fistül Neden Olur?


Makatta fistül, genellikle makat bölgesinde oluşan apselerin tedavi edilmemesi veya yetersiz boşalması sonucu gelişir. Enfekte olan bezler, anüs çevresindeki dokulara yayılarak bir kanal oluşturur. Kronik kabızlık, inflamatuar bağırsak hastalıkları (Crohn hastalığı gibi), geçirilmiş makat cerrahileri ve bağışıklık sistemi zayıflıkları fistül oluşumuna zemin hazırlayabilir. Bazı durumlarda travma veya uzun süren iltihaplanmalar da fistül gelişimine neden olabilir. Erken dönemde tedavi edilmezse, enfeksiyon yayılabilir ve daha büyük cerrahi işlemler gerekebilir.


Fistül Tehlikeli Mi?


Anal fistül, genellikle hayati tehlike oluşturmaz ancak tedavi edilmediğinde ciddi enfeksiyonlara ve sürekli akıntıya yol açabilir. Kronikleşmiş fistüller, makat kaslarına zarar verebilir ve dışkı kontrolüyle ilgili sorunlara neden olabilir. Ayrıca, uzun süredir devam eden bazı fistüller, nadiren de olsa kansere dönüşme riski taşıyabilir. Fistülün oluşturduğu sürekli enfeksiyon, kişinin yaşam kalitesini ciddi şekilde düşürür. Bu yüzden fistül belirtileri fark edildiğinde gecikmeden bir kolorektal cerraha başvurulmalıdır.


Fistül Ameliyat Olmazsa Ne Olur?


Fistül ameliyat edilmezse, kendi kendine iyileşmesi mümkün değildir. Apseler tekrar oluşur, enfeksiyon ilerleyerek makat kaslarına zarar verebilir ve fistül kanalı genişleyerek daha karmaşık hale gelir. Zamanla bu durum dışkı kaçırma gibi ciddi problemlere yol açabilir. Tedavi edilmeyen fistüllerde sürekli iltihaplanma ve akıntı devam eder, bu da hastanın yaşam kalitesini düşürür. Fistülün büyümesini ve komplikasyonları önlemek için erken dönemde cerrahi müdahale yapılması gerekir.


Fistülden Nasıl Kurtulurum?


Fistül tedavisi için tek kesin çözüm cerrahi müdahaledir. Fistül kendi kendine iyileşmez ve uzun süreli antibiyotik tedavisi genellikle yetersiz kalır. Fistülotomi, seton yöntemi, LIFT ameliyatı ve fibrin yapıştırıcı gibi cerrahi tekniklerle hastanın durumuna uygun tedavi planlanır. Ameliyat sonrası düzenli bakım, hijyen ve beslenme alışkanlıklarına dikkat etmek iyileşme sürecini hızlandırır. Fistül tedavisinde erken müdahale, daha basit cerrahi işlemlerle başarılı sonuç alınmasını sağlar.


Fistül Ameliyatı Zor Mudur?


Fistül ameliyatı, fistülün yapısına ve yerleşimine bağlı olarak değişiklik gösterir. Basit fistüller için yapılan işlemler genellikle kısa sürer ve hızlı iyileşme sağlanır. Ancak karmaşık veya derin kas tabakasına ilerlemiş fistüllerde, ameliyat süreci daha dikkatli planlanmalıdır. Modern cerrahi teknikler sayesinde hastalar genellikle aynı gün taburcu edilebilir ve birkaç hafta içinde tamamen iyileşir. Ameliyat sonrası, hijyen ve bakım kurallarına uyulursa, komplikasyon riski minimuma indirilir.


Fistül Ameliyatı Riskli Mi?


Fistül ameliyatı, deneyimli bir kolorektal cerrah tarafından yapıldığında güvenli bir işlemdir. Ancak her cerrahi müdahalede olduğu gibi bazı riskler taşır. Enfeksiyon, iyileşme sürecinin uzaması ve nadir durumlarda dışkı kontrolünde zayıflık (inkontinans) görülebilir. Derin kas dokusuna uzanan karmaşık fistüllerde, ameliyat sonrası dikkatli bir takip gereklidir. Günümüzde uygulanan minimal invaziv yöntemler ve özel cerrahi teknikler, bu riskleri en aza indirerek hastaların daha hızlı iyileşmesini sağlar.


Fistül Akıntısı Ne Renk Olur?


Fistül akıntısı genellikle sarı, beyaz veya yeşilimsi renkte olup kötü kokulu olabilir. Eğer akıntı içerisinde kan bulunuyorsa, pembe veya kırmızı renkte olabilir. Enfeksiyon ilerlediğinde akıntı koyulaşabilir ve irin içerebilir. Akıntının kötü kokulu ve koyu renkli olması, ciddi bir enfeksiyon belirtisi olabilir ve acil müdahale gerektirebilir. Eğer sürekli akıntı, kanama veya kötü koku fark ediyorsanız, gecikmeden bir kolorektal cerraha başvurmanız önemlidir.


Proktoloji Makat Hastalıkları

 

·       Hemoroid (Basur)

·       Anal Fissür (Makat Çatlağı)

·       Anal Fistül (Makatta Apse)

·       Pelvik Organ Sarkması

·       Fekal İnkontinans

·       Rektal Prolaps -Kalın Bağırsak Sarkması

·       Bağırsak Fıtığı (Rektosel)

·       Kıl Dönmesi (Pilonidal Sinüs)

·       Rektovajinal Fistül

·       Gaz-Gaita Kaçırma (Anal Inkontinens)

·       Anal Kirlenme (Soiling Anal)

·       Anal Kaşıntı (Pruritus Ani)

·       Genital Siğil (HPV Virüsü)

 

  

  Editör

   Op. Dr. Bengi BALCI

    Kolorektal Cerrahi Antalya

    Hakkımda       İletişim

 



  • Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.

 

 


İleri Tanı ve Tedavi İçin

Doktorunuza Danışın